Platforma unicestwia IPN

PROTEST NAUKOWCÓW Z POZNANIA PRZECIWKO NOWELIZACJI USTAWY O IPN

Instytut Pamięci Narodowej, którego głównym  celem stało się badanie najnowszej historii Polski, w tym zwłaszcza zbrodni  nazistowskich i komunistycznych na narodzie polskim został utworzony dopiero po 10  latach od odrodzenia się niepodległej Rzeczypospolitej. Struktury Instytutu, jego  rady naukowe i zasady powoływania kierownictwa zostały tak skonstruowane,  żeby instytucja ta była niezależna od doraźnych interesów różnych sił  politycznych. Zaowocowało to m. in. szerokimi i obiektywnymi badaniami najnowszej historii Polski, szczególnie życia politycznego, społecznego i gospodarczego z okresu rządów komunistycznych, a opublikowane dotąd materiały, dokumenty i opracowania  stały się ważną przesłanką dla możliwości moralnego osądu osób życia  publicznego niezależnie od umiejscowienia na scenie politycznej tamtego i obecnego  czasu. Rezultaty tych badań musiały doprowadzić do ujawnienia niewygodnych i  nagannych moralnie zachowań i postaw także ludzi związanych z opozycją  antykomunistyczną, osób, które nierzadko były kreowane na autorytety moralne. Tego rodzaju działania stanowią ważny element oczyszczania życia publicznego i  uczciwego rozliczania z przeszłością. Instytut Pamięci Narodowej, którego głównym  celem stało się badanie najnowszej historii Polski, w tym zwłaszcza zbrodni  nazistowskich i komunistycznych na narodzie polskim został utworzony dopiero po 10  latach od odrodzenia się niepodległej Rzeczypospolitej. Struktury Instytutu, jego  rady naukowe i zasady powoływania kierownictwa zostały tak skonstruowane,  żeby instytucja ta była niezależna od doraźnych interesów różnych sił  politycznych. Zaowocowało to m. in. szerokimi i obiektywnymi badaniami najnowszej historii Polski, szczególnie życia politycznego, społecznego i gospodarczego z okresu rządów komunistycznych, a opublikowane dotąd materiały, dokumenty i opracowania  stały się ważną przesłanką dla możliwości moralnego osądu osób życia  publicznego niezależnie od umiejscowienia na scenie politycznej tamtego i obecnego  czasu. Rezultaty tych badań musiały doprowadzić do ujawnienia niewygodnych i  nagannych moralnie zachowań i postaw także ludzi związanych z opozycją  antykomunistyczną, osób, które nierzadko były kreowane na autorytety moralne. Tego rodzaju działania stanowią ważny element oczyszczania życia publicznego i  uczciwego rozliczania z przeszłością. Uczciwe, w duchu prawdy, zmierzenie się z tą trudną przeszłością jest fundamentem moralnego ładu społecznego i warunkiem autentycznej demokracji. Część elit z lęku przed konsekwentnym ujawnianiem prawdy lub dla doraźnych celów politycznych rozpętała nagonkę na Instytut Pamięci Narodowej, dążąc do jego likwidacji lub ograniczenia jego działalności czy wprost do przejęcia politycznej kontroli nad jego funkcjonowaniem i celami badawczymi.

Takie są - naszym zdaniem – przesłanki uchwalonej przez Sejm RP nowelizacji ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej. Wejście w życie nowelizacji tej ustawy będzie oznaczało, że Polska jako jedyny kraj byłego bloku komunistycznego pozbawi się możliwości uczciwego rozrachunku z przeszłością i budowania swoich elit politycznych wolnych od ludzi, którzy splamili się niegodną współpracą z służbami bezpieczeństwa totalitarnego państwa.

 Szczególny niepokój w znowelizowanej ustawie budzą:

1.Zmiana zasad wyboru Prezesa IPN-u, zwykłą większością głosów przez Sejm, co sprawi, iż podstawowym kryterium doboru Prezesa będzie jego spolegliwość wobec większości sejmowej. Dotychczasowy sposób powoływania Prezesa przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej większością 3/5 głosów za zgodą Senatu zmuszał do wypracowania consensusu głównych sił politycznych i uniezależniał Prezesa i działania Instytutu od bieżących interesów politycznych.

2. Szczególne oburzenie budzi pominięcie oczywistego wymogu pozytywnego przejścia lustracji członków kolegium elektorów i kandydatów do Rady IPN-u, co jest sprzeczne   z formułowanym wymogiem spełniania przez nich wysokich walorów moralnych.

3. Największe oburzenie budzi fakt umożliwienia dostępu oficerom i innym pracownikom organów bezpieczeństwa PRL nie tylko do akt ich dotyczących, ale i przez nich wytworzonych w ramach czynności związanych z ich ?pracą lub służbą w organach bezpieczeństwa?. To rozwiązanie prawne otwiera szerokie pole do szantażu. Obecna ustawa słusznie to wyklucza. Nie chodzi tu już tylko o ?sprawiedliwość dziejową?, ale o fakt, iż oficerowie SB uzyskają możliwość sprawdzenia, jakie materiały się zachowały. Dzięki temu wielu z nich uzyska możliwość szantażowania swoich dawnych informatorów. Nie wiadomo też, dlaczego pracownicy IPN mieliby poświęcać swój czas, a tym samym też pieniądze podatnika, na kwerendy dla ludzi, którzy służyli totalitaryzmowi.

4. Kuriozalna jest zasada udostępniania oryginałów dokumentów. W dotychczas obowiązującej ustawie mowa jest o kopiach dokumentów, co jest o wiele bardziej rozsądne. Akta IPN wzbudzają wielkie emocje i wiele osób, w tym też niektórzy dawni opozycjoniści, publicznie domagało się zniszczenia, ewentualnie ?zabetonowania? (!) akt IPN. Z całą pewnością wiele osób będzie demonstracyjnie niszczyło oryginały dokumentów, bez względu na konsekwencje.

5. Wywołuje zdziwienie usuniecie z obecnej ustawy bardzo ważnego celu badawczego: ?opracowania działalności organów bezpieczeństwa państwa? (art. 23 w ust.2 pkt 6).

6.Nie można zaakceptować niepodlegania rygorom ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej pracowników takich instytucji jak cenzura, Urząd ds. Wyznań oraz osób służących w obcych służbach cywilnych i wojskowych (art. 5 ust. 1 pkt 13 i 14 oraz ust. 2).

 Z wielkim żalem przyjmujemy, że tak wielu posłów Platformy Obywatelskiej, wywodzących się z ruchu ?Solidarność? i opozycji demokratycznej zagłosowało za takimi zmianami w Instytucie Pamięci Narodowej.

 Zwracamy się z apelem i serdeczną prośbą do ich Kolegów Senatorów, by w ?izbie refleksji? odrzucili tę szkodliwą nowelizację. Ideały prawdy i uczciwości w życiu publicznym, które kierowały naszymi działaniami w tamtym czasie obowiązują także dzisiaj.

 Jeśli mimo wszystko parlament uchwali tę nowelizację, zwracamy się do Pana Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Profesora Lecha Kaczyńskiego o jej zawetowanie.

 LIST JUŻ PODPISALI

prof. dr hab. Stanisław Alexandrowicz UMK

Krystyna Andrzejewska UAM

prof. dr hab. Marek Andrzejewski Uniwer. Szcz.

dr Róża Antkowiak UAM

prof. dr hab. Wiesław Antkowiak UAM

doc. dr Olgierd Baehr

Mgr inż. Józef Bancewicz Politechnika Poznańska

dr Lidia Banowska UAM

Artur Bazak - redaktor „Teologii Politycznej”

Mgr inż. Krzysztof Bąk

dr Maria Bąk UAM

prof. dr hab. Czesław Błaszak UAM

prof. dr hab. Sławomir Bralewski Uniwer. Łódzki

prof. dr hab. Piotr Briks Uniwer. Szcz.

dr Elżbieta Czarniewska UAM

prof. dr hab. Janusz Czebreszuk UAM

prof. dr hab. Jacek Dabert UAM

prof. dr hab. Małgorzata Dąbrowska Uniwer. Łódzki

prof. dr hab. Urszula Dąmbska-Prokop UJ

Artur Dmochowski, twórca TVP Historia

prof. dr hab. Leokadia Ładysz