4 czerwca 1992 roku podczas burzliwego posiedzenia Sejmu na prośbę prezydenta Wałęsy złożono wniosek o votum nieufności dla rządu premiera Olszewskiego. Zmiana władzy odbywała się w panice pod presją czasu. Większość sejmowa nie chciała dopuścić bowiem do zrealizowania przez rząd Olszewskiego ustawy lustracyjnej.
W sobotę w Sejmie odbyła się konferencja poświęcona rządowi Jana Olszewskiego.
Nocna zmiana
Historia nocnej zmiany nie jest tajemnicą. Zachowały się nagrania z tamtej nocy, podczas której pod presją prezydenta Wałęsy większość sejmowa postanawia powołać nowy rząd pod przewodnictwem Waldemara Pawlaka. – Panowie, policzmy głosy – naciska Donald Tusk, któremu również bardzo zależy na błyskawicznym odwołaniu rządu. Dlaczego?
Tydzień wcześniej, korzystając z niewielkiej frekwencji w Sejmie, do laski marszałkowskiej trafił wniosek uchwały, która zobowiązywała Radę Ministrów do ujawnienia nazwisk posłów, senatorów, ministrów, wojewodów, sędziów i prokuratorów będących tajnymi współpracownikami UB i SB. 4 czerwca 1992 roku minister spraw wewnętrznych Antoni Macierewicz przekazał listę z nazwiskami współpracowników przewodniczącym klubów parlamentarnych. Na liście miał się znajdować m.in. Lech Wałęsa.
Ówczesny prezydent RP naciskał na przedstawicieli klubów parlamentarnych, by ci zawiązali w Sejmie koalicję przeciwko rządowi. Chodziło o jak najszybsze przegłosowanie votum nieufności i odsunięcie od władzy Olszewskiego i Macierewicza, którzy byli gotowi zrealizować uchwałę lustracyjną do końca.
W ostatnim przemówieniu premier Olszewski apelował do posłów:
Chciałbym stąd wyjść tylko z jednym osiągnięciem. I jak do tej chwili miałem przekonanie, że z nim wychodzę. Chciałbym mianowicie wtedy, kiedy ten gmach opuszczę, kiedy skończy się dla mnie ten – nie ukrywam – strasznie dolegliwy czas, kiedy po ulicach mojego miasta mogę się poruszać tylko samochodem ale w towarzystwie torującej mi drogę i chroniącej mnie od kontaktu z ludźmi eskorty, że wtedy, kiedy to się wreszcie skończy – będę mógł wyjść na ulice tego miasta, wyjść i popatrzeć ludziom w oczy. I tego wam – panie posłanki i panowie posłowie, życzę po tym głosowaniu.
Po tym przemówieniu Sejm przystąpił do głosowania, w którym Jan Olszewski został odwołany z funkcji premiera, a w jego miejsce powołano Waldemara Pawlaka.
Wspomnienie rządu Jana Olszewskiego
W sobotę w Sali Kolumnowej odbyła się konferencja poświęcona rządowi Jana Olszewskiego. Wśród organizatorów byli m.in. wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska i były minister spraw wewnętrznych w rządzie Olszewskiego Antoni Macierewicz.
Formacja niepodległościowa dzisiaj jest w podobnym zagrożeniu, jak była przed 31 laty – mówił Macierewicz. – To co się wówczas działo, a także to słynne przemówienie Jana Olszewskiego, który przypomniał, że stoi przed nami pytanie „Czyja będzie Polska?”. To pytanie wciąż jest aktualne, wciąż jest oczywiste. Można by rzecz, że jest bardziej klarowne niż 31 lat temu. Można by rzecz, że wielkim osiągnięciem rządu Jana Olszewskiego i tej formacji, która go stworzyła, jest właśnie, że to pytanie, ten problem, wciąż jest aktualny. Polacy nie rezygnują z walki o niepodległość, są gotowi przeciwstawić się wszystkim zagrożeniem: ideowym, propagandowym, politycznym i militarnym.
W #Sejm.ie w Sali Kolumnowej odbyła się konferencja naukowa poświęcona dorobkowi pierwszego rządu III RP wybranego w pełni demokratycznych wyborach.
– Jan Olszewski pytał: Czyja będzie Polska? To pytanie jest wciąż aktualne. – powiedział marszałek senior Antonii Macierewicz… pic.twitter.com/3490SxCKYx— Sejm RP🇵🇱 (@KancelariaSejmu) June 3, 2023
Ta formacja, która stworzyła rząd Jana Olszewskiego, ta formacja do dnia dzisiejszego nie tylko działa, ale tworzy największą partię polityczną w Polsce – Zjednoczoną Prawicę. I przecież ta formacja ma pełną świadomość, że to pytanie, to dążenie do tego, by Polska była własnością Polaków, że to pytanie miało nie istnieć, że Polacy mieli się tym nie zajmować, tak miało nie być. Tak miało nie być, bo Okrągły Stół miał stworzyć formację, która na trwałe przekształci Polskę w społeczność będącą częścią wielkiej Europy – mówił marszałek senior.
W istocie przegłosowane niedawno ustawy dotyczące zakazu pracy w służbie cywilnej tajnym współpracownikom SB oraz powołujące komisję ds. zbadania wpływów rosyjskich w Polsce są kontynuacją myśli Jana Olszewskiego. Są kolejnym krokiem w stronę dekomunizacji i odpowiedzi na pytanie, czyja ma być Polska.
Całe przemówienie Antoniego Macierewicza można obejrzeć w serwisie youtube na kanale Telewizji Republika:
Źródło: sejm.gov.pl, Telewizja Republika, TVP INFO, PAP, Polskie Radio
