Dzień otwarcia muzeum nie jest przypadkowy, bowiem od 2011 roku 1 marca obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Data ta została wybrana jako upamiętnienie faktu, że 1 marca 1951 r. w mokotowskim więzieniu przy ul. Rakowieckiej, z polecenia władz komunistycznych, strzałem w tył głowy zamordowano przywódców IV Zarządu Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – płk. Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy walki. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 r. dzieło Armii Krajowej.
– Chcemy pokazać ludzi, miejsca, potyczki i bitwy ale też wskazać na motywacje i ideały, by w systematyczny sposób wypełniać ciągle istniejąca lukę w zbiorowej pamięci naszego pokolenia. Wierzymy, że ostrołęckie Muzeum będzie nie tylko placówką badawczą, ale stanie się również symbolicznym miejscem pamięci o bohaterach i walkach na terenie całej II Rzeczypospolitej. – czytamy na stronie internetowej muzeum.
– Po latach walki z prawdą i próbą zdeptania historii tych wspaniałych wiernych żołnierzy Rzeczypospolitej, którzy stanęli do walki na śmierć i życie o godność i honor Polski, przyszedł czas, by głośno powiedzieć kim byli. Lecz w wolnej Polsce trudno było doszukać się inicjatyw na szczeblu państwowym, które godnie uhonorowałyby tych wspaniałych synów polskiej ziemi – czytamy na stronie MŻW.
Po ustanowieniu w 2011 roku, z inicjatywy Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, 1 marca Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych, wciąż odczuwalny był w Polsce brak konkretnego miejsca, gdzie można byłoby wyeksponować historię tych żołnierzy i ich niezłomnej walki. Dlatego też w kręgach ostrołęckich parlamentarzystów, samorządowców, m.in., w osobie prezydenta miasta Ostrołęki oraz stowarzyszeń historycznych i organizacji społecznych zrodził się pomysł utworzenia w Ostrołęce Muzeum Żołnierzy Wyklętych.
Rada Miasta Ostrołęki w dniu 28 lutego 2013 podjęła więc uchwałę o powołaniu do życia Muzeum Żołnierzy Wyklętych. Inicjatywa spotkała się też z przychylnym przyjęciem ze strony Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego. Dzięki jego bezpośredniemu zaangażowaniu udało się pozyskać środki niezbędne do przebudowy i modernizacji siedziby oraz realizacji otwieranej właśnie wystawy stałej.
